Tydzień na świecie [CYKL #1]

Zapraszamy na nowy, cotygodniowy cykl, w którym będziemy podsumowywać, co ważnego wydarzyło się na świecie w ciągu ostatnich siedmiu dni. W dzisiejszym wydaniu między innymi o: ogromnych powodziach w Pakistanie, zamieszkach w Iraku, raporcie ONZ nt. prześladowania Ujgurów przez chińskie władze, izraelskich nalotach w Syrii czy próbie zamachu na argentyńską wiceprezydent. 

Ogromne powodzie w Pakistanie, zalana jest jedna trzecia kraju 

Powodzie, spowodowane między innymi deszczami monsunowymi, nękają kraj już od czerwca, jednak około tygodnia temu sytuacja znacznie się pogorszyła, a pakistańskie władze poprosiły o pomoc międzynarodową. Według tamtejszej minister ds. zmian klimatu zalana została jedna trzecia kraju. Eksperci ONZ szacują, że powodziami dotkniętych zostało co najmniej 33 miliony ludzi, a ponad milion domów zostało zniszczonych lub uszkodzonych. Powodzie spowodowały także śmierć ok. 700 tys. zwierząt gospodarskich. Według oficjalnych danych z powodu aktualnej sytuacji śmierć poniosło prawie 1,3 tys. osób, jednak nie jest to ostateczny bilans. 

Starcia zbrojne w Iraku po wycofaniu się z polityki wpływowego duchownego

Szyicki duchowny, Muktada as-Sadr, w poniedziałek (29.08) ogłosił wycofanie się z irackiej polityki po wielu miesiącach kryzysu politycznego spowodowanego brakiem rozstrzygnięć po zeszłorocznych wyborach do parlamentu. Wybory wygrała partia as-Sadra, której członkowie zdobyli najwięcej mandatów, jednak niewystarczająco, aby utworzyć większościowy rząd. Szyicki duchowny odmówił negocjacji z innymi szyickimi ugrupowaniami politycznymi, które wspierane są przez Iran. Brak porozumienia wywołał kolejny polityczny kryzys w tym kraju, a do jego eskalacji doszło, kiedy as-Sadr ogłosił wycofanie się z polityki. Zwolennicy szyickiego duchownego po jego słowach skierowali się do Zielonej Strefy w Bagdadzie, gdzie znajdują się budynki rządowe, i zaczęli je szturmować. Doszło do starć z funkcjonariuszami sił bezpieczeństwa, a później także ze zwolennikami ugrupowań wspieranych przez Iran. Irackie władze wprowadziły godzinę policyjną, a na ulicach pojawiło się wojsko. Kolejnego dnia Muktada as-Sadr wezwał jednak swoich zwolenników do zakończenia protestów, po czym Ci opuścili Zieloną Strefę. Zginęło kilkadziesiąt osób, a kilkaset zostało rannych. Mniejsze starcia w Bagdadzie wciąż trwają, jednak sytuacja się uspokoiła. Nie zmienia to jednak faktu, że kryzys polityczny się nasila, a opisane wydarzenia utwierdziły wszystkich w przekonaniu o silnym wpływie as-Sadra na jego zwolenników oraz irackie życie polityczne. 

Śmierć Michaiła Gorbaczowa 

We wtorek (30.08), w wieki 91 lat, zmarł Michaił Gorbaczow, były Sekretarz Generalny Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Polityk na początku lipca trafił do szpitala z powodu cukrzycy i problemów z nerkami. W sobotę (03.09) odbył się jego pogrzeb. Państwa zachodnie reprezentowali na nim ambasadorowie oraz dyplomaci, osobiście w Rosji zjawił się Viktor Orban. Na pogrzebie nie był obecny Władimir Putin. 

Doniesienia o ukraińskiej kontrofensywnie na południu kraju

W poniedziałek (29.08) rzeczniczka ukraińskiego Dowództwa Operacyjnego Południe poinformowała, iż Siły Zbrojne Ukrainy rozpoczęły działania ofensywne w wielu kierunkach na południu kraju. Przedstawiciele ukraińskiej armii przekazywali, że w kilku miejscach udało się przełamać pierwszą linię obrony Rosjan. W środę (31.08) Jurij Sobolewski, wiceprzewodniczący rady regionalnej w Chersoniu, powiedział, że ukraińskim siłom udało się odnieść sukcesy w trzech regionach, między innymi w obwodzie chersońskim. 

Sprawa zakazu wydawania unijnych wiz dla Rosjan 

Na forum Unii Europejskiej w ostatnich dniach nasiliła się dyskusja w sprawie przyjęcia ogólnounijnych przepisów, na mocy których niemożliwe byłoby wydawanie Rosjanom unijnych wiz. Władze niektórych państw, szczególnie z Europy środkowo-wschodniej, mocno naciskały na unijne instytucje w tej kwestii. Ostatecznie takie przepisy nie zostaną wprowadzone, ponieważ we wspólnocie nie było wymaganej w tej sprawie jednomyślności, przeciwko były między innymi Niemcy, Francja czy Węgry. Zdecydowano jednak o anulowaniu umowy o ułatwieniach wizowych z Federacją Rosyjską. Dla władz niektórych państw członkowskich, np. Estonii, to jednak nie wystarczy i planują one wprowadzenie własnych, wewnętrznych przepisów w tej sprawie. 

Izraelskie naloty w Syrii 

Jak podała syryjska agencja informacyjna, w środę (30.09) izraelskie wojsko przeprowadziło naloty na lotnisko w Aleppo. Najprawdopodobniej celem był transport broni z Iranu. Wcześniej tego samego dnia pojawiły się też informacje o przechwyconych izraelskich pociskach nad stolicą Syrii, Damaszkiem.

Saudyjka skazana na 45 lat pozbawienia wolności za naruszanie porządku publicznego 

Saudyjski sąd ds. terroryzmu skazał Nourah bint Saeed al-Qahtani za wykorzystywanie Internetu do rozrywania tkanki społecznej oraz naruszenie porządku publicznego za pomocą mediów społecznościowych. Niewiele wiadomo o sprawie poza tym, że w swoich wpisach w mediach społecznościowych kobieta krytykowała saudyjskich władców. 

ONZ opublikowała długo wyczekiwany raport na temat prześladowania Ujgurów, którego dopuszczać mają się chińskie władze w regionie Sinciang

W raporcie, opublikowanym po wielu miesiącach opóźnień, jego autorzy stwierdzają, że chińskie władze mogą popełniać zbrodnie międzynarodowe, szczególnie zbrodnie przeciwko ludzkości. W raporcie mowa jest o obozach koncentracyjnych, torturach, przemocy seksualnej czy przymusowych aborcjach. W Sinciangu, w specjalnych obozach, przetrzymywanych może być od 1 do 2 milionów Ujgurów. Chińskie władze wzywane są do reakcji oraz uwolnienia wszystkich więzionych. Rząd w Pekinie jednak całkowicie odrzuca raport i długo starał się o to, aby nie został on w ogóle opublikowany. Chińskie władze twierdzą, że ich kampania w Sinciangu ma na celu walkę z terroryzmem oraz ubóstwem. Ustalenia raportu są potwierdzone przez relacje świadków, różnego rodzaju rejestry, akty prawne, zdjęcia satelitarne itp. 

Siergiej Ławrow zagroził Mołdawii, że każde działanie, które zagrozi rosyjskim żołnierzom w Naddniestrzu zostanie potraktowane jako atak na Federację Rosyjską 

Rosyjski minister spraw zagranicznych ostrzegł mołdawskie władze, że tego typu działania, które według niego byłyby uznane przez prawo międzynarodowe za atak na Rosję, mogłyby wywołać konflikt militarny. Kilka godzin wcześniej Siergiej Ławrow oskarżył premier Mołdawii Maię Sandu, która jest zwolenniczką zbliżenia jej kraju z Europą, o blokowanie pokojowego rozwiązania konfliktu naddniestrzańskiego. Rosyjskie siły w tym mołdawskim regionie separatystycznym stacjonują od lat 90. XX wieku. Władze Rosji stosują wobec Mołdawii podobną retorykę do tej, której używali w stosunku do ukraińskiego rządu, mówiąc, że rosyjskojęzyczni mieszkańcy Mołdawii mają być dyskryminowani. Oczywiście mija się to z prawdą. 

Rosyjskie manewry wojskowe z udziałem żołnierzy między innymi z Chin oraz Indii

W poniedziałek (29.08) przedstawiciele rosyjskiego ministerstwa obrony poinformowali, że w manewrach Wschód udział weźmie ponad 50 tysięcy żołnierzy, w tym wojskowi z Chin oraz Indii. Ćwiczenia mają odbyć się w dniach 1-7 września na 7 poligonach w Dalekim Wschodzie Rosji oraz na wodach Morza Japońskiego. Manewry ma osobiście nadzorować szef rosyjskiego sztabu generalnego, gen. Walery Gierasimow. Władze Stanów Zjednoczonych wyraziły zaniepokojenie faktem, iż w ćwiczeniach mają wziąć udział także wojskowi z Indii, które USA uważają za swojego sojusznika. 

Władze Sri Lanki osiągnęły porozumienie z Międzynarodowym Funduszem Walutowym w sprawie pożyczki w wysokości 2,9 mld dolarów. Były prezydent Gotabaya Rajapaksa wrócił do kraju

Przedstawiciele MFW poinformowali o osiągnięciu porozumienia z władzami Sri Lanki w sprawie pożyczki, która może pozwolić temu państwu rozpocząć odbudowę jego finansów, które znalazły się w zapaści z powodu ogromnego kryzysu gospodarczego, a co za tym idzie, również politycznego. Finansowanie może zapewnić wytchnienie władzom Sri Lanki, które starają się zrestrukturyzować prawie 30 miliardów dolarów zadłużenia wobec wierzycieli, w tym Chin, Indii oraz szeregu międzynarodowych banków. Opisane porozumienie wymaga jeszcze ostatecznego zatwierdzenia, a władze Sri Lanki muszą wypełnić zobowiązania dotyczące czteroletniego planu zakładającego duże reformy gospodarcze. Z kolei w sobotę (03.09) media poinformowały, że do kraju powrócił były prezydent Sri Lanki, Gotabaya Rajapaska, który wyleciał z kraju w połowie lipca z powodu gwałtownych protestów i został zmuszony do rezygnacji ze stanowiska. 

Próba zamachu na wiceprezydent Argentyny. Broń nie wystrzeliła 

W czwartek (01.09) doszło do próby zabójstwa argentyńskiej wiceprezydent, Cristiny Fernández de Kirchner. Wsyzstko wydarzyło się niedaleko jej domu, pod którym zgromadziły się setki jej zwolenników w celu wsparcia polityczki, która oskarżona jest o korupcję. W pewnym momencie z tłumu wyłonił się mężczyzna, który przyłożył broń do głowy wiceprezydent i pociągnął za spust. Według doniesień pistolet nie wystrzelił, a polityczce nic się nie stało. Niedługo później zatrzymano podejrzanego, został zidentyfikowany jako 35-letni Brazylijczyk.

Starcia grup zbrojnych w stolicy Libii, Trypolisie. Nasila się konflikt pomiędzy różnymi grupami interesów 

Konflikt o władzę pomiędzy zbrojnymi frakcjami trwa w zasadzie od obalenia wieloletniego dyktatora Libii, Muammara Kaddafiego. W ostatnim czasie swoją pozycję w Trypolisie umacniają siły Rządu Jedności Narodowej, który został uznany na arenie międzynarodowej. Wspomnianej administracji nie popiera jednak Fathi Bashaghi, który stworzył własny obóz i jest popierany przez frakcje kontrolujące wschodnie prowincje oraz silne ugrupowania zbrojne. W ostatnich tygodniach starcia pomiędzy różnymi siłami, a w szczególności pomiędzy dwoma opisanymi powyżej, nasilają się, pogłębiając kryzys społeczno-polityczny.

Władze Zimbabwe zdecydowały o przeniesieniu 2500 zwierząt z powodu zmian klimatycznych

Służby w Zimbabwe rozpoczęły przenoszenie ponad 2500 dzikich zwierząt z południowego rezerwatu do trzech innych na północy kraju, aby ratować je przed nasilającą się suszą, spowodowaną zmianami klimatycznymi. Przeniesionych ma zostać około 400 słoni, 2000 impali, 70 żyraf, 50 bawołów, 50 gnu, 50 zebr, 50 elandów, 10 lwów i wataha 10 dzikich psów. 

Źródło: BBC, Reuters, Associated Press, The Guardian, Al-Jazeera, DW, Bloomberg