ONZ wzywa Chiny do uwolnienia nawet miliona Ujgurów

Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD) ONZ wezwał w czwartek (30 sierpnia) władze Chin do uwolnienia przedstawicieli muzułmańskiej mniejszości Ujgurów, przetrzymywanych w obozach reedukacyjnych pod pretekstem walki z terroryzmem. ONZ opiera się na przygotowanym wcześniej raporcie i licznych wiarygodnych relacjach, z których wynika, że nawet milion Ujgurów może znajdować się niezgodnie z prawem w obozach w Xinjiangu w zachodnich Chinach. Jeden z członków panelu, Gay McDougall, określił te obozy jako "strefę bezprawia".

MSZ Chińskiej Republiki Ludowej niezwłocznie odrzuciło oskarżenia komisji. Pekin nigdy nie potwierdził istnienia obozów reedukacyjnych w Xinjiangu. Władze Chin twierdzą, że prowincja ta jest regionem zapalnym i rośnie w nim zagrożenie ze strony islamskich bojowników i separatystów atakujących i podsycających napięcie między Ujgurami i Chińczykami z grupy etnicznej Han, mieszkających w tym rejonie. Eksperci CERD skrytykowali jednak "szeroką definicję terroryzmu, niejasne odniesienia do ekstremizmu oraz nieprecyzyjną definicję separatyzmu w chińskim prawodawstwie". ONZ twierdzi, że  zapisy te są wykorzystywane przeciw pokojowo demonstrującym Ujgurom, ułatwiając w ten sposób "przestępcze profilowanie" mniejszości etnicznych i wyznaniowych w Chinach, w tym Ujgurów, Tybetańczyków i Mongołów.

Organizacja Narodów Zjednoczonych wyraziła głębokie zaniepokojenie "licznymi doniesieniami o zatrzymaniach wielu Ujgurów i przedstawicieli innych muzułmańskich mniejszości, przetrzymywanych bez kontaktu ze światem zewnętrznym i często na długi czas bez zarzutów i procesu, pod pretekstem zwalczania terroryzmu i religijnego ekstremizmu". Eksperci wskazali też na relacje świadczące o "prowadzonej na masową skalę inwigilacji, nieproporcjonalnie często stosowanej wobec etnicznych Ujgurów". Dotyczy to m.in. kontroli policyjnych i skanowania dokumentów tożsamości czy telefonów komórkowych. Zdaniem Gaya McDougalla, ponad 100 ujgurskich studentów odbywających naukę w innych państwach po powrocie do Chin zostało zatrzymanych, a część z nich zmarła w areszcie.

W środę grupa kongresmenów z Partii Republikańskiej i Demokratycznej zaapelowała o nałożenie sankcji na Chiny za łamanie praw muzułmanów w Xinjiangu, oskarżając Pekin o przekształcenie tego regionu w "najeżone zaawansowanymi technologiami państwo policyjne".