Polski Ład: duże zmiany w podatkach od początku 2022 roku
- Dodał: Artur Zagała
- Data publikacji: 01.01.2022, 23:18
Od 1 stycznia 2022 roku wchodzą w życie nowe przepisy podatkowe wynikające z tzw. Polskiego Ładu. Czym jest Polski Ład? Co zmieni się w polskim prawie? Kto na nim zyska, a kto straci? Oto najważniejsze zmiany wprowadzone przez resort finansów.
Co to jest Polski Ład?
Według rządowej platformy gov.pl Polski Ład to plan odbudowy polskiej gospodarki po pandemii COVID-19, który ma zmniejszyć nierówności społeczne i poprawić warunki do życia dla obywateli. Program został ogłoszony i przegłosowany przez Sejm w maju 2021 roku i ma opierać się na 5 fundamentach: niższych podatkach, większych nakładach na opiekę zdrowotną, rozwiązaniu problemów mieszkaniowych, wyższych emeryturach oraz 500 tysiącach nowych miejsc pracy. Według założeń budżetowych do 2030 roku na realizację planu polskie władze mają przeznaczyć 650 mld złotych.
Co zmienia się od 1 stycznia 2022 roku?
Szereg zmian wynikających z Polskiego Ładu to inwestycje długoterminowe. Wiele rozwiązań prawnych ma wchodzić w życie stopniowo i na przestrzeni kilku lat. Najbardziej odczuwalne dla każdego obywatela będą zmiany podatkowe i to one przede wszystkim zaczynają obowiązywać od początku 2022 roku. Nowa kwota wolna od podatku, podniesienie drugiego progu podatkowego, zmiany dla emerytów i rodzin wielodzietnych to tylko część z modyfikacji, które zostały wprowadzone w polskim prawie.
Kto zyska?
Największy zysk z nowych regulacji podatkowych odniosą osoby o niskim dochodzie. Polski Ład to wyższa kwota wolna od podatku. Osoby pracujące na umowie o pracę lub umowie-zlecenie oraz przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej będą odprowadzać podatek dochodowy dopiero od zarobków powyżej 30 tysięcy złotych. Dotychczas podatek płacony był od kwoty dochodu powyżej 8 tysięcy złotych. Zmieniony zostaje również drugi próg podatkowy z 85 do 120 tysięcy złotych. Oznacza to, że osoby zarabiające poniżej 120 000zł rocznie będą płacić podatek dochodowy w wysokości 17% i dopiero po przekroczeniu tej kwoty podatek dochodowy wzrośnie do 32%.
Według wyliczeń Ministerstwa Finansów niższe podatki zapłaci 18 mln osób, a prawie 9 mln przestanie w ogóle płacić PIT. Zmiany nie będą dotyczyć przedsiębiorstw korzystających z ryczałtu, karty podatkowej oraz rozliczających się podatkiem liniowym.
Wśród nowych przepisów wchodzi w życie również tzw. ulga dla klasy średniej. Będzie ona przysługiwać wyłącznie osobom zatrudnionym na umowie o pracę i przedsiębiorcom rozliczającym się na zasadach ogólnych zarabiającym pomiędzy 68 412 zł a 133 692,01 zł rocznie. Ma ona złagodzić skutki nowych zasad rozliczania składki zdrowotnej (więcej o tym w części "kto straci na Polskim Ładzie"). Ulga nie będzie dotyczyć pracujących emerytów.
Od 2022 roku weszły w życie nowe zasady wspólnego rozliczania małżonków. Osoby zawierające związek małżeński będą mogły rozpocząć takie rozliczanie już od roku zawarcia ślubu, a nie jak dotychczas od kolejnego roku podatkowego. Wspólnie rozliczający się partnerzy będą korzystać z podwójnej kwoty wolnej od podatku wynoszącej 60 tysięcy złotych. Rodzice nadal będą mogli korzystać z ulgi na dzieci. Dodatkowo pary posiadające co najmniej 4 dzieci otrzymają ulgę dla rodziny 4+, która polega na dodatkowym odliczeniu 85 528 złotych. W praktyce osoby wielodzietne do kwoty wolnej od podatku (30 tys. zł) będą mogły doliczyć ulgę 85 528 zł co daje ponad 115 tys. złotych zwolnienia podatkowego dla każdego rodzica. Co ważne, ulga ta dotyczy wszystkich rodziców posiadających co najmniej czwórkę dzieci, niezależnie od tego czy są zatrudnieni na etacie, prowadzą przedsiębiorstwo, rozliczają się podatkiem liniowym czy ryczałtem. Nie ma znaczenia również czy opiekunowie wychowują dzieci razem, czy są samotnymi rodzicami.
Emeryci, których świadczenie nie przekracza 2,5 tysiąca złotych, nie będą płacić podatku dochodowego. Polski Ład to również PIT-0 dla seniorów, którzy mimo nabycia prawa pobierania emerytury, czasowo z niego zrezygnują i pozostaną aktywni zawodowo. Takie osoby będą zwolnione z opłacania PIT do kwoty 85 528 złotych rocznie niezależnie od formy dochodu i rozliczania się.
Polski Ład ma wspierać przedsiębiorców nastawionych na innowacje. Skarb państwa przewiduje szereg ulg na pracę nad nowymi produktami, prototypami czy ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników. Przewidziane są również ulgi na robotyzację, pomoc w ekspansji na nowe rynki czy ułatwienie dla polskich firm w wejściu na giełdę.
Kolejną zmianą dotyczącą przedsiębiorstw jest poszerzenie możliwości stosowania tzw. estońskiego CIT. To rozwiązanie, w którym dochód firmy nie jest opodatkowany, dopóki w niej pozostaje i jest przeznaczony na inwestycje. Od 2022 roku obok spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością estoński CIT będzie dostępny również dla spółek komandytowo-akcyjnych oraz komandytowych.
Nowe przepisy mają chronić osoby pracujące na czarno. Często takie osoby zmuszane były do takiej pracy przez pracodawcę. Od teraz wyłącznie pracodawca ma ponosić konsekwencje zatrudniania osób w szarej strefie. Dotychczas pracownik – nawet jeśli sam zgłosił do sądu taki proceder – musiał z własnej kieszeni opłacić zaległe składki. Teraz taki obowiązek będzie spoczywał na pracodawcy.
Rząd próbuje zachęcić Polaków mieszkających za granicą do powrotu do kraju. Pracownicy, którzy przez co najmniej 3 lata byli rezydentami podatkowymi innych państw i wrócą do Polski, będą mogli przez kolejne cztery lata korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego do kwoty 85 528 złotych.
Kto straci?
Wśród największych minusów nowych przepisów polscy ekonomiści wskazują zmiany w opłacaniu składki zdrowotnej. Dla pracowników, emerytów oraz przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych, składka zdrowotna wyniesie 9% od realnego dochodu. Składki zdrowotnej nie będzie można odliczyć od podatku. Przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym będą płacić składkę zdrowotną 4,9% liczoną od swojego dochodu. Podatnicy rozliczający się na karcie podatkowej będą płacić 9% minimalnego wynagrodzenia. Dla rozliczających się ryczałtem, składka zdrowotna wyniesie 9% podstawy zależnej od kwoty przychodów.
Zmiana składki zdrowotnej oraz fakt, że nie można jej odliczyć od podatku ma duże znaczenie dla osób zarabiających powyżej 11 tys. złotych miesięcznie. Powyżej tej kwoty wzrost opłaty zdrowotnej przestaje być równoważony przez większą kwotę wolną od podatku. Osoby zarabiające co najmniej 11 tys. złotych miesięcznie odczują więc realną stratę swojego dochodu.
Na Polskim Ładzie stracą samorządy. Związek Miast Polskich wyliczył, iż będzie to kwota ok. 145 mln złotych w przeciągu 10 lat. Dochody samorządów, które opierają się na podatkach, zostaną znacznie pomniejszone w związku z nowymi kwotami wolnymi od podatku. Przedstawiciele Związku zapewniają, iż odbije się to na lokalnych inwestycjach, cięciach w edukacji, ograniczeniu wydatków na transport miejski oraz kulturę. Budżet centralny ma w tym czasie zyskać ok. 27 mln złotych.
Od 1 stycznia 2022 roku zmieniają się również przepisy dotyczące wykupu pojazdów do majątku prywatnego firmy po zakończeniu umowy leasingowej. Do tej pory taki przedsiębiorca mógł wykupić auto na własność i odsprzedać je innej osobie po pół roku, bez konieczności opłaty podatku VAT. Teraz okres ten zostaje wydłużony do 6 lat. Przed upływem tego terminu leasingobiorca będzie zmuszony do zapłaty podatku. Zmieni się również sam podatek VAT. Dotychczas płacony od ostatniej raty leasingowej teraz obliczany będzie od realnej wartości rynkowej auta.