COP26: najważniejsze ustalenia konferencji klimatycznej ONZ

  • Dodał: Zuzanna Ptaszyńska
  • Data publikacji: 12.11.2021, 23:26

W piątek (12.11) zakończyła się konferencja klimatyczna ONZ. Ponad 25 tys. delegatów z niemalże wszystkich państw świata przez prawie 2 tygodnie debatowało na temat możliwości walki z globalnym ociepleniem i ingerencją w środowisko naturalne.

 

W środę (10.11) zostało ogłoszone osiągnięcie porozumienia między Stanami Zjednoczonymi i Chinami dotyczące obniżenia emisji gazów cieplarnianych. Porozumienie dwóch największych emitentów CO2 na świecie jest postrzegane jako kluczowe. Władze Chin wcześniej niechętnie podchodziły do swoich emisji węgla w perspektywie krótkoterminowej. 

 

Optymizm związany z rzeczoną umową został osłabiony m.in. przez krytykę końcowych ustaleń szczytu przez prezydenta konferencji, Aloka Sharma, oraz sekretarza generalnego ONZ, António Guterresa. Skrytykował on brak ambicji podczas COP26 i wezwał do zakończenia dotowania przemysłu paliw kopalnych.

 

Zgodnie z Porozumieniem Paryskim z 2015 roku państwa-strony zobowiązały się do wprowadzenia zmian, aby utrzymać globalny wzrost temperatury znacznie poniżej 2°C i spróbować dążyć do 1,5°C w celu zapobieżenia katastrofie klimatycznej. Według analizy Climate Action Tracker zobowiązania ogłoszone w Glasgow dotyczące eksploatacji metanu i węgla oraz odnoszące się do transportu i wylesiania mogą zbliżyć świat o 9% do celu utrzymania wzrostu temperatury na świecie na poziomie 1,5°C. Nowe porozumienie nie będzie prawnie wiążące, lecz ustanowi globalną agendę dotyczącą zmian klimatycznych na następną dekadę.

 

W drafcie dokumentu wzywa się państwa do opracowania do końca przyszłego roku długoterminowych strategii, aby osiągnąć zerowe emisje netto około połowy stulecia. Państwa rozwijające się muszą uzyskać większą pomoc, aby poradzić sobie ze skutkami globalnego ocieplenia. Państwa rozwinięte powinny co najmniej podwoić zbiorowe finansowanie działań związanych z klimatem, aby pomóc państwom rozwijającym się w przystosowaniu się do zmian klimatu.

 

Przywódcy ponad 100 państw, reprezentujących około 85% światowych obszarów leśnych, obiecali powstrzymać wylesianie do 2030 roku. Choć wcześniejsze inicjatywy nie osiągnęły zamierzonego celu, ta będzie lepiej finansowana. Nie jest jednak jasne, w jaki sposób działania będą nadzorowane lub monitorowane. Władze Indonezji, jednego z kluczowych aktorów w tym przedsięwzięciu, uznały, że rzeczony plan jest niesprawiedliwy.

 

Przedstawiciele ponad 100 państw uzgodnili ponadto plan ograniczenia o 30% obecnych emisji metanu do 2030 roku. Metan jest obecnie odpowiedzialny za jedną trzecią powodowanego przez człowieka ocieplenia. Wielcy emitenci, tacy jak Chiny, Rosja i Indie, nie dołączyli do porozumienia.

 

Ponad 40 państw ma zgodnie z zapowiedziami stopniowo odchodzić od węgla. Mowa m.in. o: Polsce, Wietnamie czy Chile. Niektóre z najbardziej uzależnionych od węgla państw, w tym Australia, Indie, Chiny i Stany Zjednoczone, nie zadeklarowały się w tej sprawie. Co istotne, umowa nie obejmuje innych paliw kopalnych, takich jak ropa czy gaz.

 

Około 450 organizacji finansowych, które łącznie operują kwotą 130 bilionów dolarów, zgodziły się wesprzeć czystą technologię, taką jak energia odnawialna, i skierować finansowanie z przemysłu spalającego paliwa kopalne. Przedstawiciele niektórych organizacji ekologicznych stwierdzili, że bez większego zaangażowania w zakończenie finansowania paliw kopalnych ta inicjatywa może oznaczać niewiele więcej niż zabieg wizerunkowy.

 

Szacuje się, że COP26 w Glasgow pozostawił ślad węglowy ok. dwukrotnie większy niż ostatni szczyt w 2019 roku. Dwutygodniowa konferencja wyemitowała ok. 102 500 ton dwutlenku węgla – to odpowiednik całkowitej średniej rocznej emisji dla ponad 8000 mieszkańców Zjednoczonego Królestwa. Ocenia się, że około 60% emisji ze szczytu pochodzi z lotów międzynarodowych.

 

Pierwszy szczyt klimatyczny ONZ odbył się 1995 roku jako spotkanie stron Protokołu z Kioto z 1992 roku. Kolejne spotkania, COP27 i COP28, obędą się kolejno w Egipcie i Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Źródło: BBC, The Guardian, cop26.org

Zuzanna Ptaszyńska

Doktorantka Uniwersytetu Warszawskiego (nauki o polityce i administracji - stosunki międzynarodowe) zamiłowana w historii popkultury i wszystkim, co brytyjskie.