Islandia: sukces czterodniowego tygodnia pracy

Analizy rynkowe wskazują, iż wprowadzenie próbnego, czterodniowego tygodnia pracy w Islandii okazało się ogromnym sukcesem tamtejszej gospodarki. Wielu pracowników zyskało możliwość przejścia na tryb działania oparty na krótszym dniu pracy w porównaniu do tradycyjnego wymiaru godzin.

Pierwsze testy polegające na wdrożeniu nowoczesnego systemu pracy, oparte na aktywności pracowników przez cztery dni robocze i trzy wolne, zostały w Islandii przeprowadzone w 2015 roku. Program pilotażowy trwał do 2019 roku, a niedawno dokonano jego ewaluacji. Jednym z podstawowych założeń skrócenia czasu pracy było zachowanie takiego samego wynagrodzenia. Wyniki badań przeprowadzonych w ostatnim okresie (lipiec 2021) wskazują, iż wydajność zatrudnionych w różnych podmiotach została podtrzymana lub uległa poprawie.

Działania zmierzające do utrwalenia schematu krótszego tygodnia pracy są obecnie podejmowane także w innych regionach świata. Przykładem tego jest Hiszpania, a także przedsiębiorstwo Unilever w Nowej Zelandii. Z kolei islandzki proces przeobrażeń rynku pracy zapoczątkowany przez Radę Miasta Reykjavík i struktury rządowe w kraju objęły ostatecznie przeszło 2500 pracowników, co stanowi w sumie prawie 1% osób aktywnych zawodowo pracujących na terenie Islandii.

Do testów włączono różnorodne stanowiska pracy, w tym zatrudnionych w przedszkolach, urzędach, dostawach usług społecznych i szpitalach. Punktem wyjścia dla tych działań było skrócenie 40-godzinnego tygodnia pracy do 35-godzinnego (niekiedy doliczając dodatkową godzinę). Według naukowców z brytyjskiego think tanku Autonomy i Association for Sustainable Democracy (Alda), Islandia jest przykładem efektywności tego rodzaju udogodnień. Silna pozycja związków zawodowych w tym kraju skłoniła ich przedstawicieli do podjęcia renegocjacji dotychczasowych warunków pracy.

86% islandzkiej populacji zyska możliwość przejścia na krótszy czas pracy przy zachowaniu identycznej pensji lub też uzyska to prawo w niedalekiej przyszłości. Wśród kluczowych korzyści odnotowanych przez pracowników wskazano na redukcję odczuwanego stresu i przemęczenia, co z kolei oddaliło od nich widmo potencjalnego wypalenia zawodowego. Zyskanie nieco większej równowagi życia zawodowego i prywatnego uznano za dodatkowy atut nowego systemu. Według Willa Stronge'a, dyrektora do spraw badań w Autonomy, pilotaż pokazuje, że przeprowadzona w środowisku islandzkim największa na świecie próba krótszego tygodnia pracy szczególnie w sektorze publicznym okazała się pod każdym względem przytłaczającym sukcesem.

Źródło: BBC, Visir